شارژ گاز کولر گازی

کولرهای گازی از گازهای فریونی استفاده می کنند و پس از اتمام آنها لازم است که کاربر برای شارژ گاز کولر گازی اقدام کند. البته شارژ گاز کولر گازی عموما در هنگام سرویس و تعمیر کولر توسط تکنسین تعمیرکار انجام می شود اما بهتر است نسبت به نشانه های کم شدن گاز کولر آگاه باشید تا بتوانید در صورت نیاز از تکنسین های حرفه ای جهت شارژ کردن گاز کولر گازی کمک بگیرید. کم شدن گاز کولر گازی می تواند منجر به مختل شدن سیکل سرمایش شده و دستگاه را با مشکلات جدی مواجه کند. یکی از مسائلی که می تواند منجر به کم شدن گاز کولر گازی شود وجود نشتی در آن است. این نشتی می تواند در هر بخشی رخ دهد و برای مشخص شدن منبع آن نیاز به بررسی دستگاه توسط افراد حرفه ای است.

روش های متفاوتی برای شارژ گاز کولر گازی وجود دارد که در این بخش به صورت جداگانه به هر یک خواهیم پرداخت. در صورتی که متوجه کم شدن گاز کولر گازی خود شدید می توانید با مرکز زودکمک تماس حاصل کرده و پس از بیان مشکل دستگاه، درخواست خود را ثبت کنید. پس از ثبت درخواست تکنسین های تعمیر کولرگازی در اولین فرصت به محل شما مراجعه کرده و گاز کولر گازی را شارژ می کنند.

• شارژ وزنی کولر گازی

یکی از اصلی ترین روش های شارژ کردن گاز کولر گازی شارژ وزنی آن است. تکنسین های واحد تعمیر کولر گازی میزان گازی که باید درون هر مدل کولر باشد را می دانند و با مشخص کردن وزن گاز درون کولر می توانند میزان گاز مورد نیاز برای شارژ را محاسبه کنند. محاسبه میزان گاز درون کولر تنها به وسیله ترازوهای مخصوص امکان پذیر بوده و به همین دلیل برای شارژ گاز کولر گازی باید از افراد متخصص کمک گرفت.

برای شارژ گاز کولر گازی به این روش لازم است که میزان گاز مورد نیاز با استفاده از یک آمپرمتر مشخص شود. بدین منظور تکنسین تعمیر کولر گازی یک آمپرمتر کلمپ را به یکی از سیم های ورودی کمپرسور کولر متصل کرده و با پیدا کردن میزان آمپر مصرفی کولر گازی، گاز مورد نیاز برای عملکرد صحیح آن را محاسبه و تنظیم می کند.

در صورتی که قصد استفاده از روش آمپری برای شارژ گاز در کولر گازی را دارید لازم است بدانید که این روش برای کولرهای گازی اینورتر کارآمد نبوده و باید از سایر روش ها استفاده نمایید.

• شارژ کردن گاز کولر گازی با گیج مانوفیلد و جدول دمایی

استفاده از این روش برای شارژ گاز کولر گازی نیز کاملا تخصصی بوده و باید صرفا به دست افراد متخصص انجام شود. روش انجام بدین صورت است که تکنسین با استفاده از اندازه گیری دمای هوای اطراف پنل داخلی یا همان اواپراتور و دمای هوای اطراف پنل خارجی یا کندانسور میزان فشار گاز کولر گازی را برای دو دما به دست می آورد.

تولیدکنندگان هر مدل جدول مشخصی تهیه کرده اند که می توان از آن برای محاسبه فشار کولر در هر دما استفاده کرد. در ادامه تکنسین گیج مانوفیلد را به دستگاه متصل می کند تا فشار سنجیده شده و در نهایت پس از رسیدن فشار دستگاه به حد مورد نظر آن را از کولر گازی جدا می کنند.

از آنجا که دقت این روش شارژ کردن گاز کولر گازی نسبت به سایر روش ها کمتر است اکثر تکنسین ها از روش های دیگر برای شارژ گاز دستگاه استفاده می کنند.

حالت های مختلف شارژ گاز در کولرهای گازی

قبل از اینکه به انواع حالت‌های مختلف شارژ گاز در کولرهای گازی بپردازیم، باید بدانیم که عملکرد صحیح کولر گازی بستگی زیادی به میزان گاز مبرد داخل دستگاه دارد. گاز مبرد نقش حیاتی در فرآیند سرمایش و گرمایش کولر ایفا می‌کند و هرگونه نقص در میزان گاز باعث کاهش کارایی، افزایش مصرف انرژی و حتی آسیب به کمپرسور می شود.

به همین دلیل، توجه به نحوه و مقدار شارژ گاز برای حفظ عملکرد بهینه کولر گازی ضروری است. در ادامه، انواع مختلف حالت‌های شارژ گاز در کولرهای گازی را توضیح داده‌ایم.

1. شارژ کردن گاز کولرگازی در هنگام نصب اولیه

در زمان خرید معمولا کارخانه به اندازه 5 متر لوله گاز مبرد را درون سیستم کندانسور کولر گازی محبوس می کند. چنانچه لوله مورد نیاز برای محل شما بیش از 5 متر بوده بهتر است که حتما به همان میزان نیز گاز را بیشتر شارژ کنید. پس از نصب کولرگازی لازم است که دستگاه وکیوم شود تا تمام هوا و رطوبت های احتمالی درون سیستم خارج شود. در ادامه شیر سرویس باز می شود تا گاز به کل سیستم انتقال یابد.

2. شارژ کردن کولرگازی که فاقد گاز است

 اگر با فشار دادن شیر سرویس متوجه بیرون زدن گاز نشدید احتمالا گاز درون کولر به صورت کامل تخلیه شده و باید برای شارژ کردن گاز کولر گازی اقدام کنید. باید محل نشتی را پیدا کنید تا مجددا با مشکل تخلیه کامل گاز درون کولر مواجه نشوید.

پیش از شروع مراحل شارژ لازم است که دستگاه به صورت کامل وکیوم شود تا رطوبت و هوای درون سیستم آن خارج شود. پس از پیدا کردن محل نشتی و رفع آن با توجه به پلاک حک شده روی بدنه کولر گازی میزان گاز مورد نیاز را وارد کولر کنید.

توجه داشته باشید که عدد نوشته شده روی پلاک برای 5 متر لوله است و در صورتی که لوله مورد نیاز شما بیش از این میزان است باید میزان گاز مورد نیاز را محاسبه کرده و بر آن اساس به شارژ گاز کولر گازی بپردازید.

3. اضافه کردن گاز به کولر گازی

در صورتی که متوجه عدم سرمایش محیط یا برفک زدن فین های اواپراتور در حالت سرمایش کولر گازی شدید احتمالا گاز کولر کم شده و باید نسبت به شارژ گاز کولر گازی اقدام کنید تا بتوانید عملکرد دستگاه را به حالت اولیه بازگردانید. استفاده از انواع روش های اضافه کردن گاز که در بخش قبل گفته شد به تشخیص تکنسین بستگی دارد.

برای بسیاری از کاربران این سوال مطرح می‌شود که کولر گازی چه زمانی نیاز به شارژ گاز دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که کولرهای گازی نیاز به شارژ گاز به‌طور دوره‌ای ندارند و برای انجام این کار زمان مشخصی وجود ندارد. در واقع، این دستگاه‌ها در صورتی که دچار نشتی گاز شوند یا گازشان تمام شود، نیاز به شارژ مجدد پیدا می‌کنند. بنابراین، نمی‌توان زمان دقیقی برای این موضوع تعیین کرد. اما به طور کلی، کولر گازی در سه حالت نیاز به شارژ گاز پیدا ی کند:

1. زمانی که کولر گازی تازه نصب شده باشد.

2. اگر در کولر گازی هیچ گازی وجود نداشته باشد یا گاز آن تخلیه شده باشد.

3. زمانی که کولر گازی به دلایل مختلف به شارژ گاز نیاز داشته باشد.

 علائم نیاز به شارژ گاز کولر گازی

کاهش سطح گاز کولر گازی با نشانه‌هایی همراه است که عملکرد دستگاه را مختل می کند. اگر این مشکلات به موقع رفع نشوند، آسیب‌های جدی‌تری به کولر وارد می شود که تعمیرات آن‌ها هزینه زیادی به همراه خواهد داشت.

برخی از مهم‌ترین علائم نیاز به شارژ گاز عبارتند از:

1. یخ زدن لوله‌های رفت و برگشت 

کولر گازی در حالت سرمایش، گاز مبرد را به کویل‌ها می‌فرستد. در صورتی که میزان گاز کاهش پیدا کند، کویل‌ها دچار افت دما می‌شوند و رطوبت روی لوله‌ها یخ می‌زند. این یخ‌زدگی باعث مسدود شدن لوله‌ها و آسیب به دستگاه می شود. اگر با چنین وضعیتی مواجه شدید، باید برای شارژ گاز اقدام کنید.

2. کاهش میزان سرمایش 

گاز مبرد یکی از عوامل اصلی برای تولید سرمایش در کولر گازی است. وقتی میزان گاز کم شود، عملکرد سرمایش کولر کاهش می‌یابد و کولر قادر به خنک کردن محیط به‌طور موثر نخواهد بود.

3. افزایش هزینه برق 

نشتی گاز موجب می‌شود که کولر گازی نتواند به‌طور مؤثر سرمایش را تأمین کند. در این حالت، کولر باید کار بیشتری برای جبران کمبود سرمایش انجام دهد، که نتیجه آن افزایش مصرف انرژی و هزینه برق شما خواهد بود.

یکی از نشانه‌های دیگر نیاز به شارژ گاز، شنیدن صداهای عجیب و ناهنجار از کولر است. صدای حباب یا جریان آب از علائم نیاز به شارژ گاز هستند. در این شرایط، کولر را خاموش کرده و با یک تکنسین متخصص برای تعمیر و شارژ گاز مشورت کنید تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود.

5. میزان شارژ گاز کولر گازی

میزان گاز مورد نیاز برای کولر گازی به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای تعیین مقدار دقیق گاز، بهترین کار استفاده از اطلاعات موجود در دفترچه راهنمای دستگاه یا پلاک فنی کولر است. میزان گاز مناسب برای کولر گازی در دفترچه راهنما درج شده است و همچنین یک پلات فنی بر روی بدنه کولر وجود دارد که مقدار گاز مورد نیاز را برحسب واحد گرم (gr) نشان می‌دهد.

اگر این اطلاعات در دسترس نیست، می‌توان مقدار گاز مورد نیاز را با توجه به اندازه لوله‌ها و متراژ دستگاه تخمین زد. به‌طور کلی، برای هر 12000 BTU، حدود 750 گرم گاز برای شارژ کولر گازی مورد نیاز است.

 وسایل مورد نیاز برای شارژ گاز کولر گازی

فرآیند شارژ گاز کولر گازی یک کار تخصصی است که باید توسط تکنسین‌ها و افراد ماهر انجام شود. برای انجام این کار، به ابزار و تجهیزات خاصی نیاز است که فرد باید به همه آن‌ها دسترسی داشته باشد. در ادامه به معرفی مهم‌ترین وسایل مورد نیاز برای این فرآیند می پردازیم:

• گیج فشار 

گیج فشار یکی از ابزارهای اساسی در فرآیند شارژ گاز است که به شما این امکان را می‌دهد تا میزان فشار گاز کولر گازی را اندازه‌گیری کنید. گیج‌های فشار انواع مختلفی دارند، از جمله گیج‌های تکی ساده و گیج‌های مانیوفلد که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند و در فرآیند شارژ گاز نقش مهمی ایفا می‌کنند.

• پمپ وکیوم 

پمپ وکیوم وسیله‌ای است که برای ایجاد خلأ در سیستم کولر گازی استفاده می‌شود. این پمپ هوای اضافی و رطوبت احتمالی را از داخل سیکل خارج کرده و شرایطی مشابه با خلأ مطلق ایجاد کند. در صورتی که دسترسی به پمپ وکیوم وجود نداشته باشد، می‌توان از کمپرسور یدکی به جای آن استفاده کرد.

• وکیوم سنج 

برای اطمینان از تکمیل فرآیند وکیوم، به دستگاهی به نام وکیوم سنج نیاز است. این ابزار الکترونیکی قادر است به دقت فشار سیستم را اندازه‌گیری کند و به تکنسین کمک می‌کند تا مطمئن شود که سیستم به درستی وکیوم شده است.

• تجهیزات جوشکاری 

گاهی در هنگام شارژ گاز کولر گازی، نیاز به جوشکاری برای تعمیرات و یا مسدود کردن لوله‌ها وجود دارد. این تجهیزات شامل کپسول‌های اکسیژن، اسیتیلن یا بوتان با رگلاتور، شلنگ‌ها، مشعل جوشکاری، سیم جوش، سمباده نرم، فندک جوش، برس سیمی و پودر جوش مخصوص هر سیم می‌شود که همگی برای انجام کارهای جوشکاری لازم هستند.

• انبر لوله کور کن 

انبر لوله کور کن وسیله‌ای شبیه به انبر قفلی است که برای مسدود کردن کامل لوله شارژ گاز استفاده می‌شود. این وسیله برای جلوگیری از خروج گاز در حین شارژ گاز به کار می‌رود و برای اطمینان بیشتر می‌توان لوله را پس از مسدود شدن جوش داد تا از شکستن آن جلوگیری شود.

شارژ گاز کولر گازی باید با دقت و طبق اصول مشخصی انجام شود. در ادامه مراحل کلی که باید برای شارژ گاز کولر گازی دنبال کنید، را بیان می کنیم:

• قبل از هر اقدامی، باید کولر گازی را از برق جدا کنید تا ایمنی انجام کار تضمین شود.

• شیلنگ گیج مانیفولد را به پمپ فشار کولر گازی وصل کنید. شیلنگ فشار قوی (قرمز) به خط مایع (لوله کوچکتر) و شیلنگ کم فشار (آبی) به خط مکش (لوله بزرگتر) وصل می‌شود.

• شیلنگ شارژ گاز را به کپسول گاز کولر گازی وصل کنید. دقت کنید که به کپسول گاز ضربه نزنید، زیرا این کار می‌تواند گاز مبرد را به سمت کمپرسور بکشد و باعث آسیب به دستگاه شود.

• گاز مبرد را به آرامی و در مقادیر کم در خط مکش کولر گازی اضافه کنید. این کار باید به تدریج و با دقت انجام شود.

• پس از اضافه کردن مقدار گاز مبرد، باید 5 تا 10 دقیقه منتظر بمانید تا فشار در سیستم تثبیت شود.

• اگر کولر گازی جدید یا خالی است، گاز مبرد باید مطابق با وزن و مشخصات کولر گازی شارژ شود.

• برای اطمینان از اینکه مقدار گاز درست شارژ شده است، دما و فشار سیستم را به طور مداوم چک کنید تا از آسیب به کولر گازی جلوگیری شود.

• پس از اتمام یک سیکل کامل خنک‌سازی و اطمینان از عملکرد صحیح کولر، دستگاه را خاموش کنید و اتصال گیج مانیفولد را قطع کنید.

 بهترین زمان برای شارژ گاز کولر گازی

برای شارژ گاز کولر گازی، بهترین زمان به طور دقیق قابل پیش‌بینی نیست. در واقع، هیچ زمان خاصی برای انجام شارژ گاز به صورت دوره‌ای وجود ندارد و نمی‌توان به آن به عنوان یک اقدام زمان‌بندی‌شده نگاه کرد. این بدان معناست که کولر گازی نیاز به شارژ گاز در هر بازه زمانی مشخص ندارد، مگر اینکه مشکل خاصی مانند نشتی گاز یا خرابی سیستم رخ دهد.

به طور کلی، زمانی که گاز کولر گازی تمام شود یا کاهش یابد، دستگاه به شارژ گاز نیاز خواهد داشت. برای تشخیص زمان مناسب برای شارژ گاز، باید به علائم هشداردهنده‌ای که پیش‌تر ذکر شد، توجه کنید. در اغلب مواقع، در زمان سرویس‌دهی دستگاه، وضعیت شارژ گاز نیز بررسی می‌شود و در صورت لزوم، این کار انجام خواهد شد.

اقدامات ایمنی هنگام شارژ گاز کولر گازی

هنگام انجام فرآیند شارژ گاز کولر گازی، رعایت نکات ایمنی ضروری است تا از بروز حوادث و آسیب به دستگاه جلوگیری شود. تکنسین‌های متخصص این حوزه با این نکات آشنایی کامل دارند، اما برای کسانی که خود قصد دارند این کار را انجام دهند، آگاهی از این موارد ضروری است:

• یکی از مراحل مهم در فرآیند شارژ گاز، وکیوم کردن سیستم است. این کار به منظور از بین بردن رطوبت و هوا از داخل دستگاه و سیستم کولر انجام می‌شود. انجام این کار به افزایش کارایی کولر و جلوگیری از خرابی‌های احتمالی کمک می‌کند.

• همیشه قبل از شروع به کار، کولر گازی را از برق جدا کنید. این اقدام ایمنی مهم به شما کمک می‌کند که بدون هیچ خطر الکتریکی به راحتی فرآیند شارژ گاز را انجام دهید.

• در صورتی که دستگاه شما با کمبود گاز مواجه است، بهتر است ابتدا گاز موجود را به طور کامل تخلیه کنید و سپس اقدام به شارژ مجدد کنید. این روش به شما کمک می‌کند که گاز مورد نیاز به صورت کامل و به درستی وارد دستگاه شود.

• هنگامی که کولر با کمبود گاز مواجه است، تعیین میزان دقیق گاز مورد نیاز برای دستگاه دشوار خواهد بود. بهترین روش در این مواقع، تخلیه کامل گاز قبلی و سپس شارژ مجدد است. این کار از آسیب به دستگاه و کمپرسور جلوگیری می‌کند و عملکرد دستگاه را بهبود می‌بخشد.